发明名称 一种大型组合体转位控制方法
摘要 本专利公布了一种大型组合体转位控制方法,建立了基座与操作目标一体的转位动力学方程,方程中同时考虑了执行机构的角动量方程、重力梯度力矩、气动力矩;对转位时间区间进行离散化,以初始姿态为基准,利用数学仿真,求取每个离散时间点上执行机构角动量相对姿态的偏导数,进而求取姿态增量,使在新姿态历程下,执行机构角动量减小,反复多次求取姿态增量,直到执行机构的角动量不饱和;再利用姿态跟踪控制器使组合体姿态跟踪期望的姿态历程,从而在进行转位时,保证执行机构角动量不饱和,完成转位控制。
申请公布号 CN106020225A 申请公布日期 2016.10.12
申请号 CN201610589116.2 申请日期 2016.07.22
申请人 北京控制工程研究所 发明人 张军;张志方;刘成瑞;林瀚峥;董文强;何英姿
分类号 G05D1/08(2006.01)I 主分类号 G05D1/08(2006.01)I
代理机构 中国航天科技专利中心 11009 代理人 陈鹏
主权项 一种大型组合体转位控制方法,其特征在于包括以下步骤:(1)设组合体基座,即先发射入轨的部分,编号为0,设目标体,即后发射入轨进行交会对接的部分,编号为1;大型组合体基座与目标体组合形成组合体;定义轨道坐标系XYZ,原点位于组合体的质心,Z轴指向地心,X轴指向大型组合体飞行方向,Y轴与X、Z轴形成直角坐标系;在基座与目标体上,分别建立固连的本体坐标系;定义组合体基座的本体坐标系X<sub>0</sub>Y<sub>0</sub>Z<sub>0</sub>,原点位于组合体基座的质心,X<sub>0</sub>轴、Y<sub>0</sub>轴、Z<sub>0</sub>轴分别对应与X轴、Y轴、Z轴平行;定义目标体的本体坐标系X<sub>1</sub>Y<sub>1</sub>Z<sub>1</sub>,原点位于目标体的质心,X<sub>1</sub>轴、Y<sub>1</sub>轴、Z<sub>1</sub>轴分别对应与X轴、Y轴、Z轴分别平行;定义惯性坐标系X<sub>i</sub>Y<sub>i</sub>Z<sub>i</sub>,原点位于组合体的质心,X<sub>i</sub>、Y<sub>i</sub>、Z<sub>i</sub>在惯性空间内保持指向不变;则根据角动量方程建立转位过程中系统的姿态动力学方程:<maths num="0001"><math><![CDATA[<mfenced open = "" close = ""><mtable><mtr><mtd><mrow><msub><mover><mi>h</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mrow><mi>c</mi><mi>m</mi><mi>g</mi></mrow></msub><mo>=</mo><mo>-</mo><msub><mi>J</mi><mi>A</mi></msub><msub><mover><mi>&omega;</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mn>0</mn></msub><mo>-</mo><msub><mover><mi>J</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mi>A</mi></msub><msub><mi>&omega;</mi><mn>0</mn></msub><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><msub><mi>A</mi><mn>01</mn></msub><msub><mi>J</mi><mn>1</mn></msub><msub><mover><mi>&omega;</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mn>1</mn></msub><mo>+</mo><msub><mi>A</mi><mn>01</mn></msub><msubsup><mi>&omega;</mi><mn>1</mn><mo>&times;</mo></msubsup><msub><mi>J</mi><mn>1</mn></msub><msub><mi>&omega;</mi><mn>1</mn></msub><mo>)</mo></mrow><mo>-</mo><mfrac><mrow><mn>2</mn><msub><mi>m</mi><mn>0</mn></msub><msub><mi>m</mi><mn>1</mn></msub></mrow><mrow><msub><mi>m</mi><mn>0</mn></msub><mo>+</mo><msub><mi>m</mi><mn>1</mn></msub></mrow></mfrac><msup><mi>R</mi><mo>&times;</mo></msup><msup><mover><mi>R</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mo>&times;</mo></msup></mrow></mtd></mtr><mtr><mtd><mrow><mo>-</mo><msubsup><mi>&omega;</mi><mn>0</mn><mo>&times;</mo></msubsup><mrow><mo>(</mo><msub><mi>J</mi><mi>A</mi></msub><msub><mi>&omega;</mi><mn>0</mn></msub><mo>+</mo><msub><mi>A</mi><mn>01</mn></msub><msub><mi>J</mi><mn>1</mn></msub><msub><mi>&omega;</mi><mn>1</mn></msub><mo>+</mo><mfrac><mrow><msub><mi>m</mi><mn>0</mn></msub><msub><mi>m</mi><mn>1</mn></msub></mrow><mrow><msub><mi>m</mi><mn>0</mn></msub><mo>+</mo><msub><mi>m</mi><mn>1</mn></msub></mrow></mfrac><msup><mi>R</mi><mo>&times;</mo></msup><msub><mi>V</mi><mn>1</mn></msub><mo>+</mo><msub><mi>h</mi><mrow><mi>c</mi><mi>m</mi><mi>g</mi></mrow></msub><mo>)</mo></mrow><mo>+</mo><msub><mi>&tau;</mi><mrow><mi>g</mi><mi>g</mi></mrow></msub><mo>+</mo><msub><mi>&tau;</mi><mrow><mi>a</mi><mi>e</mi><mi>r</mi><mi>o</mi></mrow></msub></mrow></mtd></mtr></mtable></mfenced>]]></math><img file="FDA0001057376150000011.GIF" wi="1430" he="318" /></maths>其中,<img file="FDA0001057376150000012.GIF" wi="790" he="118" />J<sub>A</sub>表示系统总的转动惯量,J<sub>0</sub>为基座相对于其质心的转动惯量,J<sub>1</sub>为目标体相对其质心的转动惯量,m<sub>0</sub>和m<sub>1</sub>分别为组合体基座与目标体的质量,<img file="FDA0001057376150000013.GIF" wi="43" he="56" />为目标体质心相对基座质心的矢量,<img file="FDA0001057376150000014.GIF" wi="61" he="63" />为组合体基座相对于惯性坐标系的角速度,<img file="FDA0001057376150000015.GIF" wi="51" he="61" />为目标体相对基座的角速度,<img file="FDA0001057376150000016.GIF" wi="45" he="64" />为目标体质心相对基座质心的运动速度;A<sub>01</sub>为从目标体的本体坐标系X<sub>1</sub>Y<sub>1</sub>Z<sub>1</sub>到组合体基座的本体坐标系X<sub>0</sub>Y<sub>0</sub>Z<sub>0</sub>的坐标转换矩阵;h<sub>cmg</sub>为执行机构的角动量;上式中除了<img file="FDA0001057376150000017.GIF" wi="50" he="54" />及J<sub>1</sub>在目标体的坐标系内表示,其它矢量或并矢均在基座的本体系内表示;右上标×代表三维列阵的斜对角阵,如R<sup>×</sup>表示R=[R<sub>x</sub> R<sub>y</sub> R<sub>z</sub>]<sup>T</sup>的斜对角矩阵,即<maths num="0002"><math><![CDATA[<mrow><msup><mi>R</mi><mo>&times;</mo></msup><mo>=</mo><mfenced open = "[" close = "]"><mtable><mtr><mtd><mn>0</mn></mtd><mtd><mrow><mo>-</mo><msub><mi>R</mi><mi>z</mi></msub></mrow></mtd><mtd><msub><mi>R</mi><mi>y</mi></msub></mtd></mtr><mtr><mtd><msub><mi>R</mi><mi>z</mi></msub></mtd><mtd><mn>0</mn></mtd><mtd><mrow><mo>-</mo><msub><mi>R</mi><mi>x</mi></msub></mrow></mtd></mtr><mtr><mtd><mrow><mo>-</mo><msub><mi>R</mi><mi>y</mi></msub></mrow></mtd><mtd><msub><mi>R</mi><mi>x</mi></msub></mtd><mtd><mn>0</mn></mtd></mtr></mtable></mfenced></mrow>]]></math><img file="FDA0001057376150000021.GIF" wi="559" he="232" /></maths>重力梯度力矩τ<sub>gg</sub>为:<maths num="0003"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>&tau;</mi><mrow><mi>g</mi><mi>g</mi></mrow></msub><mo>=</mo><mfrac><mrow><mn>3</mn><mi>&mu;</mi></mrow><msubsup><mi>R</mi><mi>C</mi><mn>3</mn></msubsup></mfrac><msub><mi>i</mi><mi>C</mi></msub><mo>&times;</mo><msub><mi>J</mi><mi>A</mi></msub><mo>&CenterDot;</mo><msub><mi>i</mi><mi>C</mi></msub></mrow>]]></math><img file="FDA0001057376150000022.GIF" wi="505" he="152" /></maths>其中,R<sub>C</sub>为地心到组合体质心连线方向矢量,<img file="FDA0001057376150000023.GIF" wi="186" he="111" />为地心到组合体质心连线方向的单位矢量,μ=398600.44km<sup>3</sup>/s<sup>2</sup>;气动力矩τ<sub>aero</sub>为:<maths num="0004"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>&tau;</mi><mrow><mi>a</mi><mi>e</mi><mi>r</mi><mi>o</mi></mrow></msub><mo>=</mo><mfrac><mrow><mn>3</mn><mi>&mu;</mi></mrow><msubsup><mi>R</mi><mi>C</mi><mn>3</mn></msubsup></mfrac><mfrac><mrow><msubsup><mi>&rho;V</mi><mi>R</mi><mn>2</mn></msubsup></mrow><mn>2</mn></mfrac><msub><mi>C</mi><mi>D</mi></msub><munderover><mo>&Sigma;</mo><mrow><mi>k</mi><mo>=</mo><mn>1</mn></mrow><mi>n</mi></munderover><mrow><mo>(</mo><msub><mi>A</mi><mi>k</mi></msub><msub><mi>C</mi><mi>k</mi></msub><mo>)</mo></mrow><mo>&times;</mo><msup><mi>v</mi><mi>b</mi></msup></mrow>]]></math><img file="FDA0001057376150000024.GIF" wi="741" he="136" /></maths>其中,A<sub>k</sub>是组合体上第k块迎风面积,n为正整数,ρ是大气密度,V<sub>R</sub>是组合体飞行速度大小,C<sub>k</sub>是组合体上第k块迎风面积的力臂,v<sup>b</sup>是来流方向的单位矢量;C<sub>D</sub>为常数;(2)假设以轨道坐标系XYZ为参考坐标系,组合体相对轨道系的姿态用姿态四元数表示,则建立如下运动学方程:<maths num="0005"><math><![CDATA[<mrow><mover><mi>&epsiv;</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mo>=</mo><mn>0.5</mn><mrow><mo>(</mo><msup><mi>&epsiv;</mi><mo>&times;</mo></msup><mo>+</mo><msqrt><mrow><mn>1</mn><mo>-</mo><msup><mi>&epsiv;</mi><mi>T</mi></msup><mi>&epsiv;</mi></mrow></msqrt><msub><mi>I</mi><mrow><mn>3</mn><mo>&times;</mo><mn>3</mn></mrow></msub><mo>)</mo></mrow><mrow><mo>(</mo><msub><mi>&omega;</mi><mn>0</mn></msub><mo>-</mo><msub><mi>&omega;</mi><mrow><mi>o</mi><mi>r</mi><mi>b</mi></mrow></msub><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0001057376150000025.GIF" wi="782" he="110" /></maths>其中ε是姿态四元数的矢量部分,<img file="FDA0001057376150000026.GIF" wi="341" he="71" />ω<sub>orb</sub>为轨道角速度,对于圆轨道,该值为常值;I<sub>3×3</sub>为3×3的单位阵;(3)定义从转位开始的时间t<sub>0</sub>到转位结束的时间t<sub>f</sub>为转位时间段[t<sub>0</sub> t<sub>f</sub>],对转位时间段进行离散化,设离散步长为Δt,离散点数为N,采样时间点为t<sub>1</sub>、t<sub>2</sub>……t<sub>N</sub>;设转位过程中组合体姿态保持三轴对地稳定状态,即ε=[0 0 0]<sup>T</sup>,ω<sub>0</sub>=ω<sub>orb</sub>,以此姿态作为转位过程的当前姿态历程;(4)采用当前姿态历程,对上述的动力学与运动学方程进行数学仿真,记录下整个转位过程中的h<sub>cmg</sub>历程,形成如下的向量:<maths num="0006"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>H</mi><mn>0</mn></msub><mo>=</mo><mfenced open = "[" close = "]"><mtable><mtr><mtd><msub><mi>h</mi><mn>1</mn></msub></mtd></mtr><mtr><mtd><msub><mi>h</mi><mn>2</mn></msub></mtd></mtr><mtr><mtd><mo>.</mo></mtd></mtr><mtr><mtd><mo>.</mo></mtd></mtr><mtr><mtd><mo>.</mo></mtd></mtr><mtr><mtd><msub><mi>h</mi><mrow><mi>N</mi><mo>-</mo><mn>1</mn></mrow></msub></mtd></mtr><mtr><mtd><msub><mi>h</mi><mi>N</mi></msub></mtd></mtr></mtable></mfenced></mrow>]]></math><img file="FDA0001057376150000031.GIF" wi="246" he="375" /></maths>其中,h<sub>N</sub>=h<sub>cmg</sub>(t<sub>N</sub>);如果<img file="FDA0001057376150000032.GIF" wi="370" he="86" />H<sub>cmgsat</sub>为执行机构的饱和阈值,即组合体以当前姿态历程进行转位控制时,角动量执行机构不饱和,跳转到步骤(6);否则进入步骤(5);(5)对姿态历程进行优化:(5a)将动力学方程中涉及到的导数项进行离散化,假设ε<sub>‑1</sub>=ε<sub>0</sub>=[0 0 0]<sup>T</sup>,ε<sub>N‑1</sub>=ε<sub>N</sub>=[0 0 0]<sup>T</sup>;则离散化方程如下:<maths num="0007"><math><![CDATA[<mrow><msub><mover><mi>h</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mrow><mi>c</mi><mi>m</mi><mi>g</mi></mrow></msub><mrow><mo>(</mo><msub><mi>t</mi><mi>k</mi></msub><mo>)</mo></mrow><mo>=</mo><msub><mover><mi>h</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mi>k</mi></msub><mo>=</mo><mfrac><mrow><msub><mi>h</mi><mrow><mi>k</mi><mo>+</mo><mn>1</mn></mrow></msub><mo>-</mo><msub><mi>h</mi><mi>k</mi></msub></mrow><mrow><mi>&Delta;</mi><mi>t</mi></mrow></mfrac></mrow>]]></math><img file="FDA0001057376150000033.GIF" wi="501" he="111" /></maths><maths num="0008"><math><![CDATA[<mrow><mover><mi>&epsiv;</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mrow><mo>(</mo><msub><mi>t</mi><mi>k</mi></msub><mo>)</mo></mrow><mo>=</mo><msub><mover><mi>&epsiv;</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mi>k</mi></msub><mo>=</mo><mfrac><mrow><msub><mi>&epsiv;</mi><mrow><mi>k</mi><mo>+</mo><mn>1</mn></mrow></msub><mo>-</mo><msub><mi>&epsiv;</mi><mi>k</mi></msub></mrow><mrow><mi>&Delta;</mi><mi>t</mi></mrow></mfrac></mrow>]]></math><img file="FDA0001057376150000034.GIF" wi="419" he="111" /></maths><maths num="0009"><math><![CDATA[<mrow><mover><mi>&epsiv;</mi><mo>&CenterDot;&CenterDot;</mo></mover><mrow><mo>(</mo><msub><mi>t</mi><mi>k</mi></msub><mo>)</mo></mrow><mo>=</mo><msub><mover><mi>&epsiv;</mi><mo>&CenterDot;&CenterDot;</mo></mover><mi>k</mi></msub><mo>=</mo><mfrac><mrow><msub><mi>&epsiv;</mi><mrow><mi>k</mi><mo>+</mo><mn>1</mn></mrow></msub><mo>+</mo><mn>2</mn><msub><mi>&epsiv;</mi><mi>k</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>&epsiv;</mi><mrow><mi>k</mi><mo>-</mo><mn>1</mn></mrow></msub></mrow><msup><mrow><mo>(</mo><mi>&Delta;</mi><mi>t</mi><mo>)</mo></mrow><mn>2</mn></msup></mfrac></mrow>]]></math><img file="FDA0001057376150000035.GIF" wi="566" he="134" /></maths>k∈[0,N],除了ε<sub>‑1</sub>、ε<sub>0</sub>、ε<sub>N‑1</sub>、ε<sub>N</sub>,形成如下列向量:<maths num="0010"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>&epsiv;</mi><mi>b</mi></msub><mo>=</mo><mfenced open = "[" close = "]"><mtable><mtr><mtd><msub><mi>&epsiv;</mi><mn>1</mn></msub></mtd></mtr><mtr><mtd><msub><mi>&epsiv;</mi><mn>2</mn></msub></mtd></mtr><mtr><mtd><mo>.</mo></mtd></mtr><mtr><mtd><mo>.</mo></mtd></mtr><mtr><mtd><mo>.</mo></mtd></mtr><mtr><mtd><msub><mi>&epsiv;</mi><mrow><mi>N</mi><mo>-</mo><mn>2</mn></mrow></msub></mtd></mtr></mtable></mfenced></mrow>]]></math><img file="FDA0001057376150000036.GIF" wi="236" he="294" /></maths>(5b)对<img file="FDA0001057376150000037.GIF" wi="395" he="71" />中的<img file="FDA0001057376150000038.GIF" wi="75" he="46" />加上一个小的摄动量δ,即令<img file="FDA0001057376150000039.GIF" wi="698" he="83" />令:<maths num="0011"><math><![CDATA[<mrow><msup><mi>&epsiv;</mi><mo>*</mo></msup><mo>=</mo><mfenced open = "[" close = "]"><mtable><mtr><mtd><msubsup><mi>&epsiv;</mi><mn>1</mn><mo>*</mo></msubsup></mtd></mtr><mtr><mtd><msub><mi>&epsiv;</mi><mn>2</mn></msub></mtd></mtr><mtr><mtd><mo>.</mo></mtd></mtr><mtr><mtd><mo>.</mo></mtd></mtr><mtr><mtd><mo>.</mo></mtd></mtr><mtr><mtd><msub><mi>&epsiv;</mi><mrow><mi>N</mi><mo>-</mo><mn>2</mn></mrow></msub></mtd></mtr></mtable></mfenced></mrow>]]></math><img file="FDA00010573761500000310.GIF" wi="222" he="302" /></maths>(5c)以ε<sup>*</sup>为姿态历程,对上述运动学与运动学方程进行数学仿真,记录下整个转位过程中的h<sub>cmg</sub>历程,形成如下的向量:<maths num="0012"><math><![CDATA[<mrow><msubsup><mi>H</mi><mn>0</mn><mo>*</mo></msubsup><mo>=</mo><mfenced open = "[" close = "]"><mtable><mtr><mtd><msub><mi>h</mi><mn>1</mn></msub></mtd></mtr><mtr><mtd><msub><mi>h</mi><mn>2</mn></msub></mtd></mtr><mtr><mtd><mo>.</mo></mtd></mtr><mtr><mtd><mo>.</mo></mtd></mtr><mtr><mtd><mo>.</mo></mtd></mtr><mtr><mtd><msub><mi>h</mi><mrow><mi>N</mi><mo>-</mo><mn>1</mn></mrow></msub></mtd></mtr><mtr><mtd><msub><mi>h</mi><mi>N</mi></msub></mtd></mtr></mtable></mfenced></mrow>]]></math><img file="FDA0001057376150000041.GIF" wi="243" he="367" /></maths>计算H<sub>0</sub>相对<img file="FDA0001057376150000042.GIF" wi="43" he="45" />的梯度:<img file="FDA0001057376150000043.GIF" wi="342" he="140" />此时k=1;令<img file="FDA0001057376150000044.GIF" wi="80" he="111" />为3N×3(N‑2)的矩阵,令上式求得的div<sub>k</sub>为<img file="FDA0001057376150000045.GIF" wi="80" he="111" />的第k列;(5d)设θ<sub>1</sub>、ψ<sub>1</sub>、<img file="FDA0001057376150000046.GIF" wi="85" he="46" />θ<sub>2</sub>、ψ<sub>2</sub>、<img file="FDA0001057376150000047.GIF" wi="77" he="46" />θ<sub>3</sub>、ψ<sub>3</sub>、…、<img file="FDA0001057376150000048.GIF" wi="118" he="47" />θ<sub>N‑2</sub>、ψ<sub>N‑2</sub>的编号m分别为1、2、…3(N‑2),针对m=1,2,…3(N‑2),分别对进行摄动,回到步骤(5b),分别求取θ<sub>1</sub>、ψ<sub>1</sub>、<img file="FDA0001057376150000049.GIF" wi="78" he="50" />θ<sub>2</sub>、ψ<sub>2</sub>、<img file="FDA00010573761500000410.GIF" wi="78" he="62" />θ<sub>3</sub>、ψ<sub>3</sub>、…、<img file="FDA00010573761500000411.GIF" wi="117" he="63" />θ<sub>N‑2</sub>、ψ<sub>N‑2</sub>的梯度函数div<sub>m</sub>,令div<sub>m</sub>为<img file="FDA00010573761500000412.GIF" wi="83" he="119" />的第m列;(5e)求取<maths num="0013"><math><![CDATA[<mrow><mi>&delta;</mi><mi>&epsiv;</mi><mo>=</mo><mo>-</mo><mi>&alpha;</mi><msup><mrow><mo>(</mo><mfrac><mrow><mi>d</mi><mi>H</mi></mrow><mrow><mi>d</mi><mi>&epsiv;</mi></mrow></mfrac><mo>)</mo></mrow><mrow><mo>-</mo><mn>1</mn></mrow></msup><msub><mi>H</mi><mn>0</mn></msub></mrow>]]></math><img file="FDA00010573761500000413.GIF" wi="389" he="142" /></maths>系数α为正数,令ε<sub>b</sub>=ε<sub>b</sub>+δε,存储当前姿态历程ε;跳回至步骤(4);(6)利用姿态跟踪控制器,完成转位控制,所述的姿态跟踪控制器形式为:<maths num="0014"><math><![CDATA[<mrow><msub><mover><mi>h</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mrow><mi>c</mi><mi>m</mi><mi>g</mi></mrow></msub><mo>=</mo><msub><mi>k</mi><mn>1</mn></msub><msub><mi>J</mi><mi>A</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>&omega;</mi><mo>-</mo><msub><mi>&omega;</mi><mrow><mi>o</mi><mi>r</mi><mi>b</mi></mrow></msub><mo>)</mo></mrow><mo>+</mo><msub><mi>k</mi><mn>2</mn></msub><mrow><mo>(</mo><mi>&epsiv;</mi><mo>-</mo><msub><mi>&epsiv;</mi><mi>b</mi></msub><mo>)</mo></mrow><mo>;</mo></mrow>]]></math><img file="FDA00010573761500000414.GIF" wi="950" he="86" /></maths>其中,k<sub>1</sub>和k<sub>2</sub>为正整数。
地址 100080 北京市海淀区北京2729信箱