发明名称 一种页岩气储层可压性评价方法
摘要 本发明公开了一种页岩气储层可压性评价方法,依次包括以下步骤:(1)计算页岩脆性指数B<sub>rit</sub>;(2)计算页岩断裂韧性指数K<sub>n</sub>;(3)计算天然弱面张开难易指数P<sub>n</sub>;(4)计算天然弱面被穿过指数C<sub>n</sub>;(5)引入复杂缝网概率指数F<sub>cf</sub>和改造体积概率指数F<sub>srv</sub>,确定储层可压性系数FI;(6)根据储层可压性系数FI的大小,评价区块页岩地层的可压性。本发明考虑了各种可压性影响因素,特别是基于缝网形成机理充分考虑了天然弱面的影响,弥补了现有评价方法的不足,利用测井数据计算页岩储层的脆性和断裂韧性,降低了对实验数据的依赖,本发明用于评价压裂井的储层品质,具有操作性和准确性,为页岩气储层压裂选井、选层提供了一种新的决策方法。
申请公布号 CN104775810B 申请公布日期 2016.05.18
申请号 CN201510094413.5 申请日期 2015.03.03
申请人 西南石油大学 发明人 李勇明;许文俊;赵金洲;张烈辉
分类号 E21B49/00(2006.01)I;E21B43/26(2006.01)I;G06F19/00(2011.01)I 主分类号 E21B49/00(2006.01)I
代理机构 成都市辅君专利代理有限公司 51120 代理人 杨海燕
主权项 一种页岩气储层可压性评价方法,依次包括以下步骤:(1)计算页岩脆性指数B<sub>rit</sub>;(2)计算页岩断裂韧性指数K<sub>n</sub>;(3)计算天然弱面张开难易指数P<sub>n</sub>,如下:首先计算天然弱面临界张开缝内压力P:P=|σ<sub>n</sub>|n=[cosγ,sinγsinβ,sinγcosβ]<maths num="0001"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>&sigma;</mi><mi>n</mi></msub><mo>=</mo><mi>n</mi><msup><mfenced open = "(" close = ")"><mtable><mtr><mtd><msub><mi>&sigma;</mi><mi>v</mi></msub></mtd><mtd><mrow></mrow></mtd><mtd><mrow></mrow></mtd></mtr><mtr><mtd><mrow></mrow></mtd><mtd><msub><mi>&sigma;</mi><mi>H</mi></msub></mtd><mtd><mrow></mrow></mtd></mtr><mtr><mtd><mrow></mrow></mtd><mtd><mrow></mrow></mtd><mtd><msub><mi>&sigma;</mi><mi>h</mi></msub></mtd></mtr></mtable></mfenced><mn>2</mn></msup><msup><mi>n</mi><mi>T</mi></msup></mrow>]]></math><img file="FDA0000912308890000011.GIF" wi="573" he="263" /></maths>式中:σ<sub>n</sub>—天然弱面壁面受到的正应力,MPa,σ<sub>v</sub>—垂向地应力,MPa,σ<sub>H</sub>—水平最大地应力,MPa,σ<sub>h</sub>—水平最小地应力,MPa,n—天然弱面壁面在三维空间中的单位法向矢量,γ—天然弱面倾角,0°~90°,β—天然弱面与水平最大地应力的夹角,0°~90°,然后求取天然弱面张开难易指数P<sub>n</sub>:<maths num="0002"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>P</mi><mi>n</mi></msub><mo>=</mo><mfrac><mrow><msub><mi>P</mi><mrow><mi>m</mi><mi>a</mi><mi>x</mi></mrow></msub><mo>-</mo><mi>P</mi></mrow><mrow><msub><mi>P</mi><mi>max</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>P</mi><mrow><mi>m</mi><mi>i</mi><mi>n</mi></mrow></msub></mrow></mfrac></mrow>]]></math><img file="FDA0000912308890000012.GIF" wi="334" he="142" /></maths>式中:P<sub>max</sub>、P<sub>min</sub>—各种产状天然弱面张开的最大、最小临界缝内压力;(4)计算天然弱面被穿过指数Cn,如下:当<img file="FDA0000912308890000013.GIF" wi="120" he="63" />与<img file="FDA0000912308890000014.GIF" wi="198" he="63" />满足下面的不等式时,C<sub>n</sub>=1,否则C<sub>n</sub>=0:<img file="FDA0000912308890000015.GIF" wi="792" he="143" /><maths num="0003"><math><![CDATA[<mrow><mover><mi>a</mi><mo>&RightArrow;</mo></mover><mo>=</mo><mrow><mo>(</mo><mfrac><mrow><msub><mi>&sigma;</mi><mi>v</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>&sigma;</mi><mi>n</mi></msub></mrow><mi>&tau;</mi></mfrac><mi>c</mi><mi>o</mi><mi>s</mi><mi>&gamma;</mi><mo>,</mo><mfrac><mrow><msub><mi>&sigma;</mi><mi>H</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>&sigma;</mi><mi>n</mi></msub></mrow><mi>&tau;</mi></mfrac><mi>s</mi><mi>i</mi><mi>n</mi><mi>&gamma;</mi><mi>s</mi><mi>i</mi><mi>n</mi><mi>&beta;</mi><mo>,</mo><mfrac><mrow><msub><mi>&sigma;</mi><mi>h</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>&sigma;</mi><mi>n</mi></msub></mrow><mi>&tau;</mi></mfrac><mi>s</mi><mi>i</mi><mi>n</mi><mi>&gamma;</mi><mi>c</mi><mi>o</mi><mi>s</mi><mi>&beta;</mi><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000912308890000016.GIF" wi="1173" he="119" /></maths><maths num="0004"><math><![CDATA[<mrow><mover><mi>b</mi><mo>&RightArrow;</mo></mover><mo>=</mo><mo>&lsqb;</mo><mo>-</mo><mfrac><mrow><mi>s</mi><mi>i</mi><mi>n</mi><mi>&gamma;</mi><mi>s</mi><mi>i</mi><mi>n</mi><mi>&beta;</mi></mrow><msqrt><mrow><msup><mi>cos</mi><mn>2</mn></msup><mi>&gamma;</mi><mo>+</mo><msup><mi>sin</mi><mn>2</mn></msup><msup><mi>&gamma;sin</mi><mn>2</mn></msup><mi>&beta;</mi></mrow></msqrt></mfrac><mo>,</mo><mfrac><mrow><mi>c</mi><mi>o</mi><mi>s</mi><mi>&gamma;</mi></mrow><msqrt><mrow><msup><mi>cos</mi><mn>2</mn></msup><mi>&gamma;</mi><mo>+</mo><msup><mi>sin</mi><mn>2</mn></msup><msup><mi>&gamma;sin</mi><mn>2</mn></msup><mi>&beta;</mi></mrow></msqrt></mfrac><mo>,</mo><mn>0</mn><mo>&rsqb;</mo></mrow>]]></math><img file="FDA0000912308890000017.GIF" wi="1108" he="150" /></maths><maths num="0005"><math><![CDATA[<mrow><mi>&tau;</mi><mo>=</mo><msqrt><mrow><msup><msub><mi>&sigma;</mi><mi>v</mi></msub><mn>2</mn></msup><msup><mi>cos</mi><mn>2</mn></msup><mi>&gamma;</mi><mo>+</mo><msup><msub><mi>&sigma;</mi><mi>H</mi></msub><mn>2</mn></msup><msup><mi>sin</mi><mn>2</mn></msup><msup><mi>&gamma;sin</mi><mn>2</mn></msup><mi>&beta;</mi><mo>+</mo><msup><msub><mi>&sigma;</mi><mi>h</mi></msub><mn>2</mn></msup><msup><mi>sin</mi><mn>2</mn></msup><msup><mi>&gamma;cos</mi><mn>2</mn></msup><mi>&beta;</mi><mo>-</mo><msup><msub><mi>&sigma;</mi><mi>n</mi></msub><mn>2</mn></msup></mrow></msqrt></mrow>]]></math><img file="FDA0000912308890000018.GIF" wi="1162" he="92" /></maths><img file="FDA0000912308890000019.GIF" wi="550" he="127" />式中:<img file="FDA0000912308890000021.GIF" wi="38" he="69" />—大小为τ、方向向量为<img file="FDA0000912308890000022.GIF" wi="38" he="71" />的剪应力矢量,<img file="FDA0000912308890000023.GIF" wi="73" he="79" />—大小为σ<sub>τ</sub>、方向向量为<img file="FDA0000912308890000024.GIF" wi="38" he="70" />的剪应力矢量,S<sub>o</sub>—天然弱面的黏聚力,MPa,u—天然弱面壁面的摩擦系数,0~1,T<sub>o</sub>—基质岩石的抗张强度,MPa,θ—水力裂缝逼近天然弱面的逼近角,0°~90°,τ—天然弱面壁面受到远场地应力作用下的剪应力大小,MPa,<img file="FDA0000912308890000025.GIF" wi="37" he="70" />—矢量<img file="FDA0000912308890000026.GIF" wi="35" he="70" />的方向向量,σ<sub>τ</sub>—天然弱面壁面受到水力裂缝尖端应力场作用下的剪应力,MPa,<img file="FDA0000912308890000027.GIF" wi="39" he="69" />—矢量<img file="FDA0000912308890000028.GIF" wi="70" he="78" />的方向矢量;(5)引入复杂缝网概率指数F<sub>cf</sub>和改造体积概率指数F<sub>srv</sub>,确定储层可压性系数FI,如下:<maths num="0006"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>F</mi><mrow><mi>c</mi><mi>f</mi></mrow></msub><mo>=</mo><mfrac><mrow><msub><mi>B</mi><mrow><mi>r</mi><mi>i</mi><mi>t</mi></mrow></msub><mo>+</mo><msub><mi>P</mi><mi>n</mi></msub></mrow><mn>2</mn></mfrac></mrow>]]></math><img file="FDA0000912308890000029.GIF" wi="293" he="125" /></maths><maths num="0007"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>F</mi><mrow><mi>s</mi><mi>r</mi><mi>v</mi></mrow></msub><mo>=</mo><mfrac><mrow><msub><mi>K</mi><mi>n</mi></msub><mo>+</mo><msub><mi>C</mi><mi>n</mi></msub></mrow><mn>2</mn></mfrac></mrow>]]></math><img file="FDA00009123088900000210.GIF" wi="298" he="127" /></maths><maths num="0008"><math><![CDATA[<mrow><mi>F</mi><mi>I</mi><mo>=</mo><mfrac><mrow><msub><mi>F</mi><mrow><mi>c</mi><mi>f</mi></mrow></msub><mo>+</mo><msub><mi>F</mi><mrow><mi>s</mi><mi>r</mi><mi>v</mi></mrow></msub></mrow><mn>2</mn></mfrac><mo>;</mo></mrow>]]></math><img file="FDA00009123088900000211.GIF" wi="381" he="127" /></maths>(6)根据储层可压性系数FI的大小,评价区块页岩地层的可压性。
地址 610500 四川省成都市新都区新都大道8号