发明名称 分扭传动齿轮系的配齿设计方法
摘要 本发明公开了一种分扭传动齿轮系的配齿设计方法,用于解决现有设计方法操作性差的技术问题。技术方案是首先建立统一的配齿条件;再根据配齿公式给出所有的齿数组合及安装角度列表;然后根据初定各级齿轮的传动比确定齿数组合及安装角度;然后根据强度校核及几何约束确定各级齿轮的模数;最后通过配齿条件的公式检验设计结果的正确性,通过精确作图检查轮齿和轮体有无干涉,操作性强。
申请公布号 CN103246775B 申请公布日期 2016.01.06
申请号 CN201310176162.6 申请日期 2013.05.14
申请人 西北工业大学 发明人 付晨曦;赵宁;赵永志
分类号 G06F17/50(2006.01)I;F16H1/20(2006.01)I 主分类号 G06F17/50(2006.01)I
代理机构 西北工业大学专利中心 61204 代理人 王鲜凯
主权项 一种分扭传动齿轮系的配齿设计方法,其特征在于包括以下步骤:步骤一:建立统一的配齿条件;1.1)标记各齿轮副的名义啮合点,分别给出分扭齿轮系输入级和输出级的整数齿条件;对于输入级,标记输入级小齿轮1与输入级右支路大齿轮2和输入级左支路大齿轮2′的名义啮合点分别为a,f;其中对应于大齿轮的名义啮合点标记为a<sub>2</sub>,f<sub>2</sub>,对应于小齿轮的名义啮合点标记为a<sub>1</sub>,f<sub>1</sub>;对于输出级,标记输出级右支路小齿轮3和输出级左支路小齿轮3′与输出级大齿轮4的名义啮合点分别为c,d;其中对应于大齿轮的名义啮合点标记为c<sub>4</sub>,d<sub>4</sub>,对应于小齿轮的名义啮合点标记为c<sub>3</sub>,d<sub>3</sub>;名义啮合点a<sub>1</sub>,f<sub>1</sub>对应的实际啮合点位置相同,弧af包含的齿数x是整数,则:<maths num="0001" id="cmaths0001"><math><![CDATA[<mrow><mi>x</mi><mo>=</mo><mfrac><msub><mi>&theta;</mi><mn>2</mn></msub><mrow><mn>2</mn><mi>&pi;</mi></mrow></mfrac><msub><mi>z</mi><mn>1</mn></msub><mo>,</mo><mrow><mo>(</mo><mi>x</mi><mo>&Element;</mo><msup><mi>Z</mi><mo>*</mo></msup><mo>)</mo></mrow><mo>-</mo><mo>-</mo><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><mn>1</mn><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000785063730000011.GIF" wi="1185" he="128" /></maths>式中,z<sub>1</sub>为输入级小齿轮1的齿数,θ<sub>2</sub>是弧af的弧度;名义啮合点c<sub>4</sub>,d<sub>4</sub>对应的实际啮合点位置相同,弧cd包含的齿数y是整数,即:<maths num="0002" id="cmaths0002"><math><![CDATA[<mrow><mi>y</mi><mo>=</mo><mfrac><msub><mi>&theta;</mi><mn>1</mn></msub><mrow><mn>2</mn><mi>&pi;</mi></mrow></mfrac><mo>&CenterDot;</mo><msub><mi>z</mi><mn>4</mn></msub><mo>,</mo><mi>y</mi><mo>&Element;</mo><msup><mi>Z</mi><mo>*</mo></msup><mo>-</mo><mo>-</mo><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><mn>2</mn><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000785063730000012.GIF" wi="1177" he="129" /></maths>式中,z<sub>4</sub>为输出级右支路大齿轮4的齿数,θ<sub>1</sub>是弧cd的弧度;1.2)根据互换性要求,给出双联齿轮的圆周向的位置参考点,并计算参考点到名义啮合点之间的弧度;由于a<sub>1</sub>和f<sub>1</sub>对应的实际啮合位置相同,故输入级右支路大齿轮2和输入级左支路大齿轮2′的名义啮合点a<sub>2</sub>和f<sub>2</sub>对应的实际啮合位置也相同;标记a<sub>2</sub>和f<sub>2</sub>作为对比输入级右支路大齿轮2和输入级左支路大齿轮2′的参考点;两双联齿轮的零部件满足互换性要求,则e点和b点的啮合位置相同,标记e点和b点为比较输出级右支路小齿轮3和输出级左支路小齿轮3′的参考点;以两双联齿轮各自的轴心O<sub>2</sub>,O′<sub>2</sub>为原点,分别以e点与O′<sub>2</sub>、b点与O<sub>2</sub>连线方向为极轴方向,以逆时针方向为极角正方向建立广义极坐标系;则e点和b点的极坐标分别为(r<sub>3</sub>,0),(r<sub>3</sub>,0),其中r<sub>3</sub>为输出级小齿轮分度圆半径;输出级右支路小齿轮3和输出级左支路小齿轮3′与输出级大齿轮4的名义啮合点c,d的广义极坐标分别为:(r<sub>3</sub>,2π‑γ)和(r<sub>3</sub>,γ);对应于小齿轮的名义啮合点c<sub>3</sub>,d<sub>3</sub>相对于b,e逆时针转过的角度分别为:<maths num="0003" id="cmaths0003"><math><![CDATA[<mrow><mfenced open = '{' close = ''><mtable><mtr><mtd><mrow><msub><mi>&psi;</mi><mn>1</mn></msub><mo>=</mo><mn>2</mn><mi>&pi;</mi><mo>-</mo><mi>&gamma;</mi></mrow></mtd></mtr><mtr><mtd><mrow><msub><mi>&psi;</mi><mn>2</mn></msub><mo>=</mo><mi>&gamma;</mi></mrow></mtd></mtr></mtable></mfenced><mo>-</mo><mo>-</mo><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><mn>3</mn><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000785063730000021.GIF" wi="1306" he="158" /></maths>设ψ<sub>1</sub>和ψ<sub>2</sub>对应的第二级小齿轮的齿数分别为w<sub>1</sub>和w<sub>2</sub>,则:<maths num="0004" id="cmaths0004"><math><![CDATA[<mrow><mfenced open = '{' close = ''><mtable><mtr><mtd><mrow><msub><mi>w</mi><mn>1</mn></msub><mo>=</mo><mfrac><msub><mi>&psi;</mi><mn>2</mn></msub><mrow><mn>2</mn><mi>&pi;</mi></mrow></mfrac><mo>&CenterDot;</mo><msub><mi>z</mi><mn>3</mn></msub></mrow></mtd></mtr><mtr><mtd><mrow><msub><mi>w</mi><mn>2</mn></msub><mo>=</mo><mfrac><msub><mi>&psi;</mi><mn>1</mn></msub><mrow><mn>2</mn><mi>&pi;</mi></mrow></mfrac><mo>&CenterDot;</mo><msub><mi>z</mi><mn>3</mn></msub></mrow></mtd></mtr></mtable></mfenced><mo>-</mo><mo>-</mo><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><mn>4</mn><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000785063730000022.GIF" wi="1233" he="276" /></maths>式中,z<sub>3</sub>是输出级右支路小齿轮3的齿数;1.3)分别标记输出级右支路小齿轮3和输出级左支路小齿轮3′的参考点与输出级大齿轮4的啮合位置,建立相应的整数齿条件;选取任意时刻为0时刻,假设:T<sub>1</sub>时刻输出级左支路小齿轮3′分度圆上的e点与输出级大齿轮4名义啮合,在输出级大齿轮4分度圆上的名义啮合点为p<sub>1</sub>,而此时输出级右支路小齿轮3与输出级大齿轮4的名义啮合点为p<sub>3</sub>;则弧dp<sub>1</sub>和弧cp<sub>3</sub>对应的齿数相等,都是w<sub>1</sub>;T<sub>2</sub>时刻输出级右支路小齿轮3分度圆上的b点与输出级大齿轮4名义啮合,在输出级大齿轮4分度圆上的名义啮合点为p<sub>4</sub>,而此时输出级左支路小齿轮3′与输出级大齿轮4的名义啮合点为p<sub>2</sub>;则弧dp<sub>2</sub>和弧cp<sub>4</sub>对应的齿数相等,都是w<sub>2</sub>;由于e点和b点的啮合位置相同,故p<sub>1</sub>和p<sub>4</sub>的啮合位置相同,即弧p<sub>1</sub>p<sub>4</sub>对应的齿数为整数,即:(y+w<sub>2</sub>‑w<sub>1</sub>)∈Z<sup>*</sup>                      (5)1.4)联立所有整数齿条件及几何条件,建立统一的配齿条件公式;由(2)、(3)、(4)式得:<maths num="0005" id="cmaths0005"><math><![CDATA[<mrow><mfenced open = '{' close = ''><mtable><mtr><mtd><mrow><mi>y</mi><mo>=</mo><mfrac><msub><mi>&theta;</mi><mn>1</mn></msub><mrow><mn>2</mn><mi>&pi;</mi></mrow></mfrac><mo>&CenterDot;</mo><msub><mi>z</mi><mn>4</mn></msub></mrow></mtd></mtr><mtr><mtd><mrow><msub><mi>w</mi><mn>1</mn></msub><mo>=</mo><mfrac><msub><mi>&theta;</mi><mn>1</mn></msub><mrow><mn>2</mn><mi>&pi;</mi></mrow></mfrac><mo>&CenterDot;</mo><msub><mi>z</mi><mn>3</mn></msub></mrow></mtd></mtr><mtr><mtd><mrow><msub><mi>w</mi><mn>2</mn></msub><mo>=</mo><mfrac><mrow><mn>2</mn><mi>&pi;</mi><mo>-</mo><mi>&gamma;</mi></mrow><mrow><mn>2</mn><mi>&pi;</mi></mrow></mfrac><mo>&CenterDot;</mo><msub><mi>z</mi><mn>3</mn></msub></mrow></mtd></mtr></mtable></mfenced><mo>-</mo><mo>-</mo><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><mn>6</mn><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000785063730000023.GIF" wi="1332" he="416" /></maths>将(6)式代入(5)式得:<maths num="0006" id="cmaths0006"><math><![CDATA[<mrow><mo>(</mo><mfrac><msub><mi>&theta;</mi><mn>1</mn></msub><mrow><mn>2</mn><mi>&pi;</mi></mrow></mfrac><mo>&CenterDot;</mo><msub><mi>z</mi><mn>4</mn></msub><mo>+</mo><mfrac><mrow><mn>2</mn><mi>&pi;</mi><mo>-</mo><mn>2</mn><mi>&gamma;</mi></mrow><mrow><mn>2</mn><mi>&pi;</mi></mrow></mfrac><mo>&CenterDot;</mo><msub><mi>z</mi><mn>3</mn></msub><mo>)</mo><mo>&Element;</mo><msup><mi>Z</mi><mo>*</mo></msup><mo>-</mo><mo>-</mo><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><mn>7</mn><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000785063730000031.GIF" wi="1337" he="149" /></maths>又由几何关系:θ<sub>1</sub>+θ<sub>2</sub>+2γ=2π                     (8)代入(7)式得:<maths num="0007" id="cmaths0007"><math><![CDATA[<mrow><mo>(</mo><mfrac><msub><mi>&theta;</mi><mn>1</mn></msub><mrow><mn>2</mn><mi>&pi;</mi></mrow></mfrac><mo>&CenterDot;</mo><msub><mi>z</mi><mn>4</mn></msub><mo>+</mo><mfrac><mrow><msub><mi>&theta;</mi><mn>1</mn></msub><mo>+</mo><msub><mi>&theta;</mi><mn>2</mn></msub></mrow><mrow><mn>2</mn><mi>&pi;</mi></mrow></mfrac><mo>&CenterDot;</mo><msub><mi>z</mi><mn>3</mn></msub><mo>)</mo><mo>&Element;</mo><msup><mi>Z</mi><mo>*</mo></msup><mo>-</mo><mo>-</mo><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><mn>9</mn><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000785063730000032.GIF" wi="1280" he="148" /></maths>将θ<sub>1</sub>,θ<sub>2</sub>用x,y表示:<maths num="0008" id="cmaths0008"><math><![CDATA[<mrow><mo>(</mo><mi>x</mi><mo>&CenterDot;</mo><mfrac><msub><mi>z</mi><mn>3</mn></msub><msub><mi>z</mi><mn>1</mn></msub></mfrac><mo>+</mo><mi>y</mi><mo>(</mo><mn>1</mn><mo>+</mo><mfrac><msub><mi>z</mi><mn>3</mn></msub><msub><mi>z</mi><mn>4</mn></msub></mfrac><mo>)</mo><mo>)</mo><mo>&Element;</mo><msup><mi>Z</mi><mo>*</mo></msup><mo>-</mo><mo>-</mo><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><mn>10</mn><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000785063730000033.GIF" wi="1254" he="170" /></maths>(9)式或(10)式,即分扭传动轮系的配齿条件公式;其中,x表示输入级小齿轮1两名义啮合点之间的齿数,y表示输出级大齿轮4两名义啮合点之间的齿数,z<sub>1</sub>为输入级小齿轮1的齿数,z<sub>3</sub>和z<sub>4</sub>分别表示输出级右支路小齿轮3和输出级大齿轮4的齿数;步骤二:依据配齿条件公式,通过Matlab编程,遍历找出所有满足配齿条件公式的齿数及安装角的组合,建立所有组合的数据列表;步骤三:确定齿数组合及安装角度;3.1)总传动比u=15,初定u<sub>1</sub>=3,u<sub>2</sub>=5;取z<sub>1</sub>=30,则z<sub>2</sub>=z<sub>1</sub>·u<sub>1</sub>=90;设计一对齿轮啮合要尽量使得两齿轮的齿数没有公约数,故取z<sub>2</sub>=89,对第一级传动比进行修正<img file="FDA0000785063730000034.GIF" wi="427" he="78" />其中,u<sub>1</sub>是输入级的传动比,u<sub>2</sub>是输出级的传动比,z<sub>2</sub>是输入级大齿轮2的齿数;3.2)对第二级传动比进行修正<img file="FDA0000785063730000035.GIF" wi="411" he="82" />根据修正的<img file="FDA0000785063730000036.GIF" wi="252" he="72" />查询齿数组合列表,取齿数组合{z<sub>1</sub>,z<sub>2</sub>,z<sub>3</sub>,z<sub>4</sub>}为{30,89,25,126};取x=13,y=21,θ<sub>1</sub>=60°,θ<sub>2</sub>=156°;步骤四:通过强度计算及几何计算确定各级齿轮的模数;4.1)确定各级模数应满足的几何条件;在ΔO<sub>1</sub>O<sub>2</sub>O<sub>3</sub>中,由正弦定理得:<maths num="0009" id="cmaths0009"><math><![CDATA[<mrow><mfrac><mrow><msub><mi>O</mi><mn>1</mn></msub><msub><mi>O</mi><mn>2</mn></msub></mrow><mrow><mi>s</mi><mi>i</mi><mi>n</mi><mfrac><msub><mi>&theta;</mi><mn>1</mn></msub><mn>2</mn></mfrac></mrow></mfrac><mo>=</mo><mfrac><mrow><msub><mi>O</mi><mn>2</mn></msub><msub><mi>O</mi><mn>3</mn></msub></mrow><mrow><mi>s</mi><mi>i</mi><mi>n</mi><mfrac><msub><mi>&theta;</mi><mn>2</mn></msub><mn>2</mn></mfrac></mrow></mfrac><mo>-</mo><mo>-</mo><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><mn>11</mn><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000785063730000041.GIF" wi="1321" he="197" /></maths>由于<maths num="0010" id="cmaths0010"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>O</mi><mn>1</mn></msub><msub><mi>O</mi><mn>2</mn></msub><mo>=</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><msub><mi>m</mi><mn>1</mn></msub><mrow><mo>(</mo><msub><mi>z</mi><mn>1</mn></msub><mo>+</mo><msub><mi>z</mi><mn>2</mn></msub><mo>)</mo></mrow><mo>,</mo><msub><mi>O</mi><mn>2</mn></msub><msub><mi>O</mi><mn>3</mn></msub><mo>=</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><msub><mi>m</mi><mn>2</mn></msub><mrow><mo>(</mo><msub><mi>z</mi><mn>3</mn></msub><mo>+</mo><msub><mi>z</mi><mn>4</mn></msub><mo>)</mo></mrow><mo>,</mo></mrow>]]></math><img file="FDA0000785063730000042.GIF" wi="938" he="127" /></maths>代入公式(11)得:<maths num="0011" id="cmaths0011"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>m</mi><mn>2</mn></msub><mo>=</mo><msub><mi>m</mi><mn>1</mn></msub><mo>.</mo><mfrac><mrow><msub><mi>z</mi><mn>1</mn></msub><mo>+</mo><msub><mi>z</mi><mn>2</mn></msub></mrow><mrow><msub><mi>z</mi><mn>3</mn></msub><mo>+</mo><msub><mi>z</mi><mn>4</mn></msub></mrow></mfrac><mo>&CenterDot;</mo><mfrac><mrow><mi>s</mi><mi>i</mi><mi>n</mi><mrow><mo>(</mo><msub><mi>&theta;</mi><mn>2</mn></msub><mo>/</mo><mn>2</mn><mo>)</mo></mrow></mrow><mrow><mi>s</mi><mi>i</mi><mi>n</mi><mrow><mo>(</mo><msub><mi>&theta;</mi><mn>1</mn></msub><mo>/</mo><mn>2</mn><mo>)</mo></mrow></mrow></mfrac><mo>-</mo><mo>-</mo><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><mn>12</mn><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000785063730000043.GIF" wi="1358" he="159" /></maths>公式(12)即为模数应满足的几何条件,其中,m<sub>1</sub>是输入级齿轮的模数,m<sub>2</sub>是输出级齿轮的模数;4.2)通过强度计算及几何条件确定各级模数;先按照齿轮弯曲疲劳强度公式进行设计,再按照接触疲劳强度公式进行校核,计算结果取m<sub>1</sub>=3mm,代入几何条件公式(12),得m<sub>2</sub>=4.625mm;经校核,第二级齿轮副满足强度要求;步骤五:检验配齿结果及干涉情况;5.1)利用配齿条件公式检验配齿结果;将x=13,y=21,z<sub>1</sub>=30,z<sub>3</sub>=25,z<sub>4</sub>=126代入配齿公式(10),得:<maths num="0012" id="cmaths0012"><math><![CDATA[<mrow><mi>x</mi><mo>&CenterDot;</mo><mfrac><msub><mi>z</mi><mn>3</mn></msub><msub><mi>z</mi><mn>1</mn></msub></mfrac><mo>+</mo><mi>y</mi><mrow><mo>(</mo><mn>1</mn><mo>+</mo><mfrac><msub><mi>z</mi><mn>3</mn></msub><msub><mi>z</mi><mn>4</mn></msub></mfrac><mo>)</mo></mrow><mo>=</mo><mn>13</mn><mo>&CenterDot;</mo><mfrac><mn>25</mn><mn>30</mn></mfrac><mo>+</mo><mn>21</mn><mo>&CenterDot;</mo><mrow><mo>(</mo><mn>1</mn><mo>+</mo><mfrac><mn>25</mn><mn>126</mn></mfrac><mo>)</mo></mrow><mo>=</mo><mn>36</mn><mo>-</mo><mo>-</mo><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><mn>13</mn><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000785063730000044.GIF" wi="1482" he="163" /></maths>(13)式中右端结果为整数,表明配齿结果正确,无轮齿干涉情况出现;5.2)精确作图画出整个分扭传动齿轮系,检查干涉情况。
地址 710072 陕西省西安市友谊西路127号