发明名称 一种基于Morlet谱勘测油气的方法
摘要 本发明涉及一种基于Morlet谱勘测油气的方法,其包括以下步骤:1)对地震记录道目的层中的地震信号进行傅里叶分析,得到地震信号的频谱范围;2)利用连续小波变换对地震信号进行分析,得到小波变换系数Wx(b,s);3)定义不同尺度因子s下的瞬时振幅为,对于每一时间点b0,得到不同尺度因子ai所对应的瞬时振幅值{Ai(b0,1/ai)i=0,1,...,N},利用Lagrange样条进行插值,b点处任一频率的振幅值都可由对应的a值代入得到,这些离散点的连线,就构成了点b的频谱,即Morlet谱;4)根据步骤3)中得到的任一时间点处的瞬时振幅,得到每一点的吸收系数;如果该点的吸收系数ξI相比于围岩的吸收系数低百分之十以上,则表示该位置含有气层。
申请公布号 CN102169188A 申请公布日期 2011.08.31
申请号 CN201010606151.3 申请日期 2010.12.15
申请人 中国海洋石油总公司;中海石油研究中心;中国石油大学(北京) 发明人 李绪宣;曹思远;陈宝书;袁殿;汪小将;刘兰峰;高云峰
分类号 G01V1/30(2006.01)I 主分类号 G01V1/30(2006.01)I
代理机构 北京纪凯知识产权代理有限公司 11245 代理人 徐宁;关畅
主权项 1.一种基于Morlet谱勘测油气的方法,其包括以下步骤:1)对地震记录道目的层中的地震信号x(t)进行傅里叶分析,得到地震信号x(t)的频谱范围[f<sub>l</sub>,f<sub>h</sub>];根据频谱范围,确定进行分析的尺度个数;2)利用连续小波变换对地震信号x(t)进行分析,得到小波变换系数W<sub>x</sub>(b,s):<maths num="0001"><![CDATA[<math><mrow><msub><mi>W</mi><mi>x</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>b</mi><mo>,</mo><mi>s</mi><mo>)</mo></mrow><mo>=</mo><mfrac><mn>1</mn><mi>s</mi></mfrac><munderover><mo>&Integral;</mo><mrow><mo>-</mo><mo>&infin;</mo></mrow><mrow><mo>+</mo><mo>&infin;</mo></mrow></munderover><mi>x</mi><mrow><mo>(</mo><mi>t</mi><mo>)</mo></mrow><msup><mi>&phi;</mi><mo>*</mo></msup><mrow><mo>(</mo><mfrac><mrow><mi>t</mi><mo>-</mo><mi>b</mi></mrow><mi>s</mi></mfrac><mo>)</mo></mrow><mi>dt</mi></mrow></math>]]></maths><maths num="0002"><![CDATA[<math><mrow><mo>=</mo><mfrac><mn>1</mn><mi>s</mi></mfrac><munderover><mi>&Sigma;</mi><mrow><mo>-</mo><mo>&infin;</mo></mrow><mrow><mo>+</mo><mo>&infin;</mo></mrow></munderover><mo>[</mo><msub><mi>&phi;</mi><mi>R</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mfrac><mrow><mi>t</mi><mo>-</mo><mi>b</mi></mrow><mi>s</mi></mfrac><mo>)</mo></mrow><mo>-</mo><msub><mi>i&phi;</mi><mi>I</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mfrac><mrow><mi>t</mi><mo>-</mo><mi>b</mi></mrow><mi>s</mi></mfrac><mo>)</mo></mrow><mo>]</mo><mi>dt</mi><mo>-</mo><mo>-</mo><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><mn>1</mn><mo>)</mo></mrow></mrow></math>]]></maths><maths num="0003"><![CDATA[<math><mrow><mo>=</mo><msub><mi>W</mi><msub><mi>x</mi><mi>r</mi></msub></msub><mrow><mo>(</mo><mi>b</mi><mo>,</mo><mi>s</mi><mo>)</mo></mrow><mo>+</mo><mi>i</mi><msub><mi>W</mi><msub><mi>x</mi><mi>i</mi></msub></msub><mrow><mo>(</mo><mi>b</mi><mo>,</mo><mi>s</mi><mo>)</mo></mrow></mrow></math>]]></maths>式中,t表示记录地震信号x(t)的时间变量;b为小波扫描信号时的位置,t,b∈R;s为尺度因子,其为尺度个数所对应的[In f<sub>l</sub>,In f<sub>h</sub>]中的值,且s∈R;<img file="FSA00000398992100014.GIF" wi="178" he="108" />为小波函数<img file="FSA00000398992100015.GIF" wi="155" he="109" />的共轭;<img file="FSA00000398992100016.GIF" wi="170" he="58" />为小波变换的实部;<img file="FSA00000398992100017.GIF" wi="183" he="58" />为小波变换的虚部;3)利用小波系数W<sub>x</sub>(b,s)的实部和虚部相差90度相位的性质,得地震信号x(t)在不同尺度上的瞬时振幅;令a=1/s,当a变小时,分解结果对应地震信号的低频成分,当a变大时,分解结果对应地震信号的高频信息;定义不同尺度因子s下的瞬时振幅为:<maths num="0004"><![CDATA[<math><mrow><mi>A</mi><mrow><mo>(</mo><mi>b</mi><mo>,</mo><msub><mi>s</mi><mi>i</mi></msub><mo>)</mo></mrow><mo>=</mo><msqrt><msup><msub><mi>W</mi><msub><mi>x</mi><mi>r</mi></msub></msub><mn>2</mn></msup><mrow><mo>(</mo><mi>b</mi><mo>,</mo><msub><mi>s</mi><mi>i</mi></msub><mo>)</mo></mrow><mo>+</mo><msup><msub><mi>W</mi><msub><mi>x</mi><mi>i</mi></msub></msub><mn>2</mn></msup><mrow><mo>(</mo><mi>b</mi><mo>,</mo><msub><mi>s</mi><mi>i</mi></msub><mo>)</mo></mrow></msqrt><mo>-</mo><mo>-</mo><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><mn>2</mn><mo>)</mo></mrow></mrow></math>]]></maths>即:<maths num="0005"><![CDATA[<math><mrow><mi>A</mi><mrow><mo>(</mo><mi>b</mi><mo>,</mo><mn>1</mn><mo>/</mo><msub><mi>a</mi><mi>i</mi></msub><mo>)</mo></mrow><mo>=</mo><msqrt><msup><msub><mi>W</mi><msub><mi>x</mi><mi>r</mi></msub></msub><mn>2</mn></msup><mrow><mo>(</mo><mi>b</mi><mo>,</mo><mn>1</mn><mo>/</mo><msub><mi>a</mi><mi>i</mi></msub><mo>)</mo></mrow><mo>+</mo><msup><msub><mi>W</mi><msub><mi>x</mi><mi>i</mi></msub></msub><mn>2</mn></msup><mrow><mo>(</mo><mi>b</mi><mo>,</mo><mn>1</mn><mo>/</mo><msub><mi>a</mi><mi>i</mi></msub><mo>)</mo></mrow></msqrt></mrow></math>]]></maths>对于每一时间点b<sub>0</sub>,得到不同尺度因子a<sub>i</sub>所对应的瞬时振幅值{A<sub>i</sub>(b<sub>0</sub>,1/a<sub>i</sub>)i=0,1,...,N},利用Lagrange样条进行插值,可得到y(a)=l<sub>0</sub>(a)A<sub>0</sub>+l<sub>1</sub>A<sub>1</sub>+…+l<sub>N</sub>(a)A<sub>N</sub><maths num="0006"><![CDATA[<math><mrow><msub><mi>l</mi><mi>k</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>a</mi><mo>)</mo></mrow><mo>=</mo><mfrac><mrow><mrow><mo>(</mo><mi>a</mi><mo>-</mo><msub><mi>a</mi><mn>0</mn></msub><mo>)</mo></mrow><mrow><mo>(</mo><mi>a</mi><mo>-</mo><msub><mi>a</mi><mn>1</mn></msub><mo>)</mo></mrow><mo>&CenterDot;</mo><mo>&CenterDot;</mo><mo>&CenterDot;</mo><mrow><mo>(</mo><mi>a</mi><mo>-</mo><msub><mi>a</mi><mrow><mi>k</mi><mo>-</mo><mn>1</mn></mrow></msub><mo>)</mo></mrow><mrow><mo>(</mo><mi>a</mi><mo>-</mo><msub><mi>a</mi><mrow><mi>k</mi><mo>+</mo><mn>1</mn></mrow></msub><mo>)</mo></mrow><mo>&CenterDot;</mo><mo>&CenterDot;</mo><mo>&CenterDot;</mo><mrow><mo>(</mo><mi>a</mi><mo>-</mo><msub><mi>a</mi><mi>N</mi></msub><mo>)</mo></mrow></mrow><mrow><mrow><mo>(</mo><msub><mi>a</mi><mi>k</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>a</mi><mn>0</mn></msub><mo>)</mo></mrow><mrow><mo>(</mo><msub><mi>a</mi><mi>k</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>a</mi><mn>1</mn></msub><mo>)</mo></mrow><mo>&CenterDot;</mo><mo>&CenterDot;</mo><mo>&CenterDot;</mo><mrow><mo>(</mo><msub><mi>a</mi><mi>k</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>a</mi><mrow><mi>k</mi><mo>-</mo><mn>1</mn></mrow></msub><mo>)</mo></mrow><mrow><mo>(</mo><msub><mi>a</mi><mi>k</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>a</mi><mrow><mi>k</mi><mo>+</mo><mn>1</mn></mrow></msub><mo>)</mo></mrow><mo>&CenterDot;</mo><mo>&CenterDot;</mo><mo>&CenterDot;</mo><mrow><mo>(</mo><msub><mi>a</mi><mi>k</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>a</mi><mi>N</mi></msub><mo>)</mo></mrow></mrow></mfrac><mo>-</mo><mo>-</mo><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><mn>3</mn><mo>)</mo></mrow></mrow></math>]]></maths>b点处任一频率的振幅值都可由对应的a值代入式(3)得到,这些离散点的连线,就构成了点b的频谱,即Morlet谱;4)根据步骤3)中得到的任一时间点处的瞬时振幅,通过下面公式就可得到每一点的吸收系数ξ<sub>I</sub>:<maths num="0007"><![CDATA[<math><mrow><msub><mi>&xi;</mi><mi>I</mi></msub><mo>=</mo><msub><mi>&kappa;</mi><mi>I</mi></msub><mfrac><msub><mi>A</mi><mi>HI</mi></msub><msub><mi>F</mi><mi>L</mi></msub></mfrac><mo>-</mo><mo>-</mo><mo>-</mo><mrow><mo>(</mo><mn>4</mn><mo>)</mo></mrow></mrow></math>]]></maths><maths num="0008"><![CDATA[<math><mrow><msub><mi>A</mi><mi>HI</mi></msub><mo>=</mo><msubsup><mo>&Integral;</mo><msub><mi>a</mi><mrow><mi>I</mi><mo>-</mo><mn>1</mn></mrow></msub><msub><mi>a</mi><mi>I</mi></msub></msubsup><mi>y</mi><mrow><mo>(</mo><mi>a</mi><mo>)</mo></mrow><mi>da</mi></mrow></math>]]></maths>(5)<maths num="0009"><![CDATA[<math><mrow><msub><mi>F</mi><mi>L</mi></msub><mo>=</mo><msubsup><mo>&Integral;</mo><msub><mi>a</mi><mn>0</mn></msub><msub><mi>a</mi><mi>L</mi></msub></msubsup><mi>y</mi><mrow><mo>(</mo><mi>a</mi><mo>)</mo></mrow><mi>da</mi></mrow></math>]]></maths>其中,I为高频段的频数序号;A<sub>HI</sub>为高频参数区间[a<sub>I-1</sub>,a<sub>I</sub>]上的点谱振幅积分;F<sub>L</sub>为参数区间[a<sub>0</sub>,a<sub>L</sub>]上的点谱振幅积分;L是一个与低频相关的参数;κ<sub>I</sub>为对应不同A<sub>HI</sub>的校正系数;如果该点的吸收系数ξ<sub>I</sub>相比于围岩的吸收系数低百分之十以上,则表示该位置含有气层。
地址 100010 北京市东城区朝阳门北大街25号