发明名称 基于High-Gain观测器的风力发电机组有效风速获取方法
摘要 本发明公开了一种基于High-Gain观测器的风力发电机组有效风速获取方法。该方法首先通过传感器采集风力发电机组的风轮转子转速                                                <img file="dest_path_image001.GIF" wi="21" he="16" />,并对数据进行滤波和整理预处理,消除来自风电场环境和风机塔架本身的高频扰动;再结合风机的机械和电气特性建立High-Gain观测器,最后通过<img file="893780dest_path_image002.GIF" wi="21" he="26" />二次曲面拟合多项式函数,得到有效风速估计值<img file="dest_path_image003.GIF" wi="37" he="27" />,作为风机控制系统重要的参考输入,应用于风机的转矩控制、节距角控制和偏航控制,还可应用于风电场可靠性和经济效益分析、评价和分析风电场接入电网对电力系统的影响等,对风电场并网的规划与设计、包含风电的电网安全稳定性分析与计算、保护和安全自动装置配置与整定都具有重要的科学意义和应用价值。
申请公布号 CN103410659B 申请公布日期 2015.06.17
申请号 CN201310162618.3 申请日期 2013.05.03
申请人 浙江大学 发明人 肖南秋;杨秦敏;孟文超;陈积明;卢建刚
分类号 F03D7/00(2006.01)I 主分类号 F03D7/00(2006.01)I
代理机构 杭州求是专利事务所有限公司 33200 代理人 周烽
主权项 一种基于High‑Gain观测器及相关分析的风力发电机组有效风速获取方法,其特征在于:包括以下步骤:步骤一:数据来源和预处理:采集风力发电机组的风轮转子转速ω<sub>r</sub>,对采集到的风轮转子转速ω<sub>r</sub>(k)作低通滤波处理,加入变流器,消除来自环境的高频抖动部分,得到可用于有效风速估计和控制系统设计的采样数据<img file="FDA0000682698820000019.GIF" wi="169" he="86" />其中,k表示第k个采样时间;步骤二:构造High‑Gain观测器,通过采样数据<img file="FDA0000682698820000017.GIF" wi="139" he="86" />得到<img file="FDA0000682698820000018.GIF" wi="159" he="98" />风力发电机组传动链的动力特性可由如下方程组表示:<maths num="0001" id="cmaths0001"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>J</mi><mi>r</mi></msub><msub><mover><mi>&omega;</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mi>r</mi></msub><mo>=</mo><msub><mi>T</mi><mi>a</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>K</mi><mi>r</mi></msub><msub><mi>&omega;</mi><mi>r</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>B</mi><mi>r</mi></msub><msub><mi>&theta;</mi><mi>r</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>T</mi><mi>ls</mi></msub></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000011.GIF" wi="578" he="84" /></maths><maths num="0002" id="cmaths0002"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>J</mi><mi>g</mi></msub><msub><mover><mi>&omega;</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mi>g</mi></msub><mo>=</mo><msub><mi>T</mi><mi>hs</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>K</mi><mi>g</mi></msub><msub><mi>&omega;</mi><mi>g</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>B</mi><mi>g</mi></msub><msub><mi>&theta;</mi><mi>g</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>T</mi><mi>em</mi></msub></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000012.GIF" wi="636" he="91" /></maths><maths num="0003" id="cmaths0003"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>n</mi><mi>g</mi></msub><mo>=</mo><mfrac><msub><mi>&omega;</mi><mi>g</mi></msub><msub><mi>&omega;</mi><mi>r</mi></msub></mfrac><mo>=</mo><mfrac><msub><mi>T</mi><mi>ls</mi></msub><msub><mi>T</mi><mi>hs</mi></msub></mfrac></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000013.GIF" wi="297" he="156" /></maths>其中,J表示转动惯量,K表示阻尼,B表示刚性系数,θ表示风轮转子角位移,下标r表示风力发电机组转子侧,下标g表示风力发电机组电机侧,T<sub>a</sub>是风作用于风轮转动产生的气动转矩,T<sub>em</sub>表示发电机电磁转矩,T<sub>ls</sub>表示转子侧的低速制动转矩,T<sub>hs</sub>表示电机侧的高速启动转矩;进一步可得到如下表达式:<maths num="0004" id="cmaths0004"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>J</mi><mi>t</mi></msub><msub><mover><mi>&omega;</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mi>r</mi></msub><mo>=</mo><msub><mi>T</mi><mi>a</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>K</mi><mi>t</mi></msub><msub><mi>&omega;</mi><mi>r</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>B</mi><mi>t</mi></msub><msub><mi>&theta;</mi><mi>r</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>T</mi><mi>g</mi></msub></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000014.GIF" wi="560" he="85" /></maths>J<sub>t</sub>是风力发电机组总的转动惯量,K<sub>t</sub>是风力发电机组总的阻尼,B<sub>t</sub>是风力发电机组总的刚性系数,T<sub>g</sub>是发电机电磁转矩到风力发电机组转子侧的等效值;风力发电机组总的刚性系数B<sub>t</sub>的实际值很小,因此,<img file="FDA0000682698820000016.GIF" wi="446" he="93" />对风力发电机组特性,定义新的状态变量如下:<maths num="0005" id="cmaths0005"><math><![CDATA[<mrow><mi>x</mi><mo>=</mo><mfenced open='[' close=']'><mtable><mtr><mtd><msub><mi>x</mi><mn>1</mn></msub></mtd></mtr><mtr><mtd><msub><mi>x</mi><mn>2</mn></msub></mtd></mtr></mtable></mfenced><mo>=</mo><mfenced open='[' close=']'><mtable><mtr><mtd><msub><mi>&omega;</mi><mi>r</mi></msub></mtd></mtr><mtr><mtd><msub><mover><mi>&omega;</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mi>r</mi></msub></mtd></mtr></mtable></mfenced></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000015.GIF" wi="335" he="176" /></maths>u=T<sub>g</sub>y=x<sub>1</sub>得到新的状态空间表达:<maths num="0006" id="cmaths0006"><math><![CDATA[<mrow><msub><mover><mi>x</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mn>1</mn></msub><mo>=</mo><msub><mi>x</mi><mn>2</mn></msub></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000021.GIF" wi="153" he="72" /></maths><maths num="0007" id="cmaths0007"><math><![CDATA[<mrow><msub><mover><mi>x</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mn>2</mn></msub><mo>=</mo><mfrac><mn>1</mn><msub><mi>J</mi><mi>t</mi></msub></mfrac><mrow><mo>(</mo><msub><mover><mi>T</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mi>a</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>K</mi><mi>t</mi></msub><msub><mi>x</mi><mn>2</mn></msub><mo>-</mo><msub><mover><mi>T</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mi>g</mi></msub><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000022.GIF" wi="480" he="146" /></maths>根据High‑Gain估计原理,构造观测器形如:<maths num="0008" id="cmaths0008"><math><![CDATA[<mfenced open='' close=''><mtable><mtr><mtd><mi>&epsiv;</mi><msub><mover><mi>&xi;</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mn>1</mn></msub><mo>=</mo><msub><mi>&xi;</mi><mn>2</mn></msub></mtd></mtr><mtr><mtd><mi>&epsiv;</mi><msub><mover><mi>&xi;</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mn>2</mn></msub><mo>=</mo><msub><mi>&xi;</mi><mn>3</mn></msub></mtd></mtr><mtr><mtd><mo>.</mo></mtd></mtr><mtr><mtd><mo>.</mo></mtd></mtr><mtr><mtd><mo>.</mo></mtd></mtr><mtr><mtd><mi>&epsiv;</mi><msub><mover><mi>&xi;</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mi>n</mi></msub><mo>=</mo><mo>-</mo><msub><mi>d</mi><mn>1</mn></msub><msub><mi>&xi;</mi><mi>n</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>d</mi><mn>2</mn></msub><msub><mi>&xi;</mi><mrow><mi>n</mi><mo>-</mo><mn>1</mn></mrow></msub><mo>-</mo><mo>.</mo><mo>.</mo><mo>.</mo><mo>-</mo><msub><mi>&xi;</mi><mn>1</mn></msub><mo>+</mo><mi>y</mi><mrow><mo>(</mo><mi>t</mi><mo>)</mo></mrow></mtd></mtr></mtable></mfenced>]]></math><img file="FDA0000682698820000023.GIF" wi="710" he="340" /></maths>其中,0&lt;ε&lt;1是可设计的常数;d<sub>i</sub>,i=1,2…,n‑1满足多项式<img file="FDA0000682698820000024.GIF" wi="648" he="79" />是Hurwitz的;按照上述方法构造新的状态变量ξ<sub>1</sub>、ξ<sub>2</sub>建立观测器逼近风力发电机组动力特性,如下:<maths num="0009" id="cmaths0009"><math><![CDATA[<mrow><mi>&epsiv;</mi><msub><mover><mi>&xi;</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mn>1</mn></msub><mo>=</mo><msub><mi>&xi;</mi><mn>2</mn></msub></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000025.GIF" wi="192" he="87" /></maths><maths num="0010" id="cmaths0010"><math><![CDATA[<mrow><mi>&epsiv;</mi><msub><mover><mi>&xi;</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mn>2</mn></msub><mo>=</mo><mo>-</mo><msub><mi>d</mi><mn>1</mn></msub><msub><mi>&xi;</mi><mn>2</mn></msub><mo>-</mo><msub><mi>&xi;</mi><mn>1</mn></msub><mo>+</mo><mi>y</mi><mrow><mo>(</mo><mi>t</mi><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000026.GIF" wi="514" he="90" /></maths>并且<img file="FDA00006826988200000210.GIF" wi="267" he="81" />为当前时刻风轮转子转速测量值;0&lt;ε&lt;1;d<sub>1</sub>满足多项式<img file="FDA00006826988200000211.GIF" wi="371" he="82" />是Hurwitz的,即<img file="FDA00006826988200000212.GIF" wi="122" he="81" />的两个根s<sub>1</sub>,s<sub>2</sub>均满足Re(s<sub>i</sub>)&lt;0,i=1,2;由此,在采样时刻k得到风轮转子转速ω<sub>r</sub>的测量值<img file="FDA00006826988200000213.GIF" wi="159" he="86" />可得到当前时刻<img file="FDA00006826988200000220.GIF" wi="139" he="107" />估计值为:<maths num="0011" id="cmaths0011"><math><![CDATA[<mrow><msub><mover><mi>&omega;</mi><mover><mo>&CenterDot;</mo><mo>^</mo></mover></mover><mi>r</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>k</mi><mo>)</mo></mrow><mo>=</mo><mfrac><msub><mi>&xi;</mi><mn>2</mn></msub><mi>&epsiv;</mi></mfrac></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000027.GIF" wi="241" he="141" /></maths>步骤三:通过<img file="FDA00006826988200000214.GIF" wi="133" he="81" />和<img file="FDA00006826988200000215.GIF" wi="137" he="98" />得到气动转矩的估计值<img file="FDA00006826988200000216.GIF" wi="165" he="91" />将当前采样时刻转子转速<img file="FDA00006826988200000217.GIF" wi="118" he="56" />和步骤二根据High‑Gain观测器估计得到的<img file="FDA00006826988200000218.GIF" wi="141" he="102" />代入到步骤二得到的如下风力发电机组动力特性表达式:<maths num="0012" id="cmaths0012"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>J</mi><mi>t</mi></msub><msub><mover><mi>&omega;</mi><mo>&CenterDot;</mo></mover><mi>r</mi></msub><mo>=</mo><msub><mi>T</mi><mi>a</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>K</mi><mi>t</mi></msub><msub><mi>&omega;</mi><mi>r</mi></msub><mo>-</mo><msub><mi>T</mi><mi>g</mi></msub></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000028.GIF" wi="444" he="86" /></maths>有:<maths num="0013" id="cmaths0013"><math><![CDATA[<mrow><msub><mover><mi>T</mi><mo>^</mo></mover><mi>a</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>k</mi><mo>)</mo></mrow><mo>=</mo><msub><mi>J</mi><mi>t</mi></msub><msub><mover><mi>&omega;</mi><mover><mo>&CenterDot;</mo><mo>^</mo></mover></mover><mi>r</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>k</mi><mo>)</mo></mrow><mo>+</mo><msub><mi>K</mi><mi>t</mi></msub><msub><mover><mi>&omega;</mi><mo>^</mo></mover><mi>r</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>k</mi><mo>)</mo></mrow><mo>+</mo><msub><mi>T</mi><mi>g</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>k</mi><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000029.GIF" wi="722" he="94" /></maths>其中,T<sub>g</sub>(k)为k时刻风力发电机组的电磁转矩,控制系统通过改变T<sub>g</sub>(k)对风力发电机组转子侧的转矩进行控制;气动转矩估计值<img file="FDA00006826988200000219.GIF" wi="133" he="88" />由上式可计算得到;步骤四:建立气动转矩T<sub>a</sub>与有效风速v的映射关系:在风力发电系统中,风力发电机组受风力冲击使叶轮转动而捕获的机械功率P<sub>a</sub>表示为:<maths num="0014" id="cmaths0014"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>P</mi><mi>a</mi></msub><mo>=</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><mi>&rho;&pi;</mi><msup><mi>R</mi><mn>2</mn></msup><msub><mi>C</mi><mi>p</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>&lambda;</mi><mo>,</mo><mi>&beta;</mi><mo>)</mo></mrow><mo>&CenterDot;</mo><msup><mi>v</mi><mn>3</mn></msup><mo>=</mo><msub><mi>T</mi><mi>a</mi></msub><mo>&CenterDot;</mo><msub><mi>&omega;</mi><mi>r</mi></msub></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000031.GIF" wi="677" he="131" /></maths>其中,风能利用系数C<sub>p</sub>(λ,β)&lt;1表示风力发电机组从自然风能中吸取能量的大小程度,是关于叶尖速比λ和节距角β的函数;叶尖速比<img file="FDA0000682698820000032.GIF" wi="194" he="127" />用来表示风轮在不同风速下的状态,R为风轮叶片半径,v为有效风速;从上述表达式推导出气动转矩T<sub>a</sub>的另一个表达式:<maths num="0015" id="cmaths0015"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>T</mi><mi>a</mi></msub><mo>=</mo><mfrac><mn>1</mn><msub><mrow><mn>2</mn><mi>&omega;</mi></mrow><mi>r</mi></msub></mfrac><msup><mi>&rho;&pi;R</mi><mn>2</mn></msup><msub><mi>C</mi><mi>p</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mfrac><msub><mi>R&omega;</mi><mi>r</mi></msub><mi>v</mi></mfrac><mo>,</mo><mi>&beta;</mi><mo>)</mo></mrow><msup><mi>v</mi><mn>3</mn></msup><mover><mo>=</mo><mi>&Delta;</mi></mover><msub><mi>T</mi><mi>a</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>v</mi><mo>,</mo><msub><mi>&omega;</mi><mi>r</mi></msub><mo>,</mo><mi>&beta;</mi><mo>)</mo></mrow></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000033.GIF" wi="895" he="170" /></maths>可以看出T<sub>a</sub>=T<sub>a</sub>(v,ω<sub>r</sub>,β)是关于有效风速v、转子转速ω<sub>r</sub>和节距角β的函数;步骤五:通过C<sub>p</sub>二次曲面的散点拟合多项式函数得到有效风速估计值<img file="FDA0000682698820000038.GIF" wi="144" he="86" />风力发电机组的C<sub>p</sub>(λ,β)曲面在工程上用如下表达式得到:<maths num="0016" id="cmaths0016"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>C</mi><mi>p</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>&lambda;</mi><mo>,</mo><mi>&beta;</mi><mo>)</mo></mrow><mo>=</mo><mn>0.22</mn><mrow><mo>(</mo><mfrac><mn>116</mn><mi>m</mi></mfrac><mo>-</mo><mn>0.4</mn><mi>&beta;</mi><mo>-</mo><mn>5</mn><mo>)</mo></mrow><msup><mi>e</mi><mrow><mo>-</mo><mfrac><mn>12.5</mn><mi>m</mi></mfrac></mrow></msup></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000034.GIF" wi="781" he="156" /></maths><maths num="0017" id="cmaths0017"><math><![CDATA[<mrow><mfrac><mn>1</mn><mi>m</mi></mfrac><mo>=</mo><mfrac><mn>1</mn><mrow><mi>&lambda;</mi><mo>+</mo><mn>0.08</mn><mi>&beta;</mi></mrow></mfrac><mo>-</mo><mfrac><mn>0.035</mn><mrow><msup><mi>&beta;</mi><mn>2</mn></msup><mo>+</mo><mn>1</mn></mrow></mfrac></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000035.GIF" wi="490" he="136" /></maths>其中,m为中间变量,当节距角β为不同的确定取值时,风能利用系数C<sub>p</sub>关于叶尖速比λ构成一簇无因次曲线,变化趋势为:C<sub>p</sub>随λ增大逐渐平稳增大,达到峰值,最后平稳减小;现采用的方法为:根据不同β值下的C<sub>p</sub>(λ)工程曲线,拟合以λ为自变量的多项式,得到气动转矩T<sub>a</sub>关于有效风速v的表达式,最后通过迭代计算找到v的最佳逼近;假设:<maths num="0018" id="cmaths0018"><math><![CDATA[<mrow><msub><mi>C</mi><mi>p</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>&lambda;</mi><mo>)</mo></mrow><mo>=</mo><munderover><mi>&Sigma;</mi><mrow><mi>i</mi><mo>=</mo><mn>0</mn></mrow><mi>n</mi></munderover><msub><mi>a</mi><mi>i</mi></msub><msup><mi>&lambda;</mi><mi>i</mi></msup><mo>=</mo><munderover><mi>&Sigma;</mi><mrow><mi>i</mi><mo>=</mo><mn>0</mn></mrow><mi>n</mi></munderover><msub><mi>a</mi><mi>i</mi></msub><msup><mrow><mo>(</mo><mfrac><msub><mi>R&omega;</mi><mi>r</mi></msub><mi>v</mi></mfrac><mo>)</mo></mrow><mi>i</mi></msup></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000036.GIF" wi="638" he="154" /></maths>考虑步骤三估计得到的风力发电机组气动转矩估计值<img file="FDA0000682698820000039.GIF" wi="139" he="89" />和步骤四得到的气动转矩T<sub>a</sub>关于有效风速v的映射关系T<sub>a</sub>=T<sub>a</sub>(v,ω<sub>r</sub>,β),有:<maths num="0019" id="cmaths0019"><math><![CDATA[<mrow><msub><mover><mi>T</mi><mo>^</mo></mover><mi>a</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>k</mi><mo>)</mo></mrow><mo>=</mo><mfrac><msub><mi>P</mi><mi>a</mi></msub><mrow><msub><mover><mi>&omega;</mi><mo>^</mo></mover><mi>r</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>k</mi><mo>)</mo></mrow></mrow></mfrac><mo>=</mo><mfrac><mn>1</mn><mrow><mn>2</mn><msub><mover><mi>&omega;</mi><mo>^</mo></mover><mi>r</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>k</mi><mo>)</mo></mrow></mrow></mfrac><msup><mi>&rho;&pi;R</mi><mn>2</mn></msup><munderover><mi>&Sigma;</mi><mrow><mi>i</mi><mo>=</mo><mn>0</mn></mrow><mi>n</mi></munderover><msub><mi>a</mi><mi>i</mi></msub><msup><mrow><mo>(</mo><mfrac><mrow><mi>R</mi><msub><mover><mi>&omega;</mi><mo>^</mo></mover><mi>r</mi></msub><mrow><mo>(</mo><mi>k</mi><mo>)</mo></mrow></mrow><mover><mi>v</mi><mo>^</mo></mover></mfrac><mo>)</mo></mrow><mi>i</mi></msup><mo>&CenterDot;</mo><mover><mi>v</mi><mo>^</mo></mover><msup><mrow><mo>(</mo><mi>k</mi><mo>)</mo></mrow><mn>3</mn></msup><mo>=</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><msup><mi>&rho;&pi;R</mi><mn>2</mn></msup><mrow><mo>(</mo><munderover><mi>&Sigma;</mi><mrow><mi>i</mi><mo>=</mo><mn>0</mn></mrow><mi>n</mi></munderover><msub><mi>a</mi><mi>i</mi></msub><msup><mi>R</mi><mi>i</mi></msup><msub><mover><mi>&omega;</mi><mo>^</mo></mover><mi>r</mi></msub><msup><mrow><mo>(</mo><mi>k</mi><mo>)</mo></mrow><mrow><mi>i</mi><mo>-</mo><mn>1</mn></mrow></msup><mover><mi>v</mi><mo>^</mo></mover><msup><mrow><mo>(</mo><mi>k</mi><mo>)</mo></mrow><mrow><mi>i</mi><mo>-</mo><mn>3</mn></mrow></msup><mo>)</mo></mrow><mo>;</mo></mrow>]]></math><img file="FDA0000682698820000037.GIF" wi="1900" he="179" /></maths>这个等式中,每个采样时刻的<img file="FDA00006826988200000310.GIF" wi="144" he="86" />和<img file="FDA00006826988200000311.GIF" wi="129" he="91" />都是确定已知的,有效风速v的当前时刻估计值<img file="FDA00006826988200000312.GIF" wi="114" he="85" />是唯一变量;实际上,在低于发电机额定功率的工作区域,该多项式只有唯一解,所以采用迭代算法计算<img file="FDA00006826988200000313.GIF" wi="119" he="85" />在一小段循环后即能达到收敛,至此,获取得到有效风速v。
地址 310058 浙江省杭州市西湖区余杭塘路866号
您可能感兴趣的专利