| 摘要 |
Patlatma da 76 mm, 89 mm ve 254 mm gibi degisik çaplarda delinen deliklere patlayici doldurulmaktadir. Deligin üstte kalan ve yaklasik deligin %20 sine tekabül eden bir kisma sikilama yapilir. Sikilama bir nevi tikaçtir. Bunun için tüm dünyada, delik açarken ortaya çikan tas tozu yaygin olarak kullanilir. Bunun nedeni teminindeki kolayliktir. Literatürde toprak ve kaya parçalarinin da kullanilabilecegi belirtilmektedir. Bunun disinda bir yöntem dünya literatüründe mevcut degildir. Ancak bu yöntemler, 20 GPa (Gigapascal) seviyesini asabilen yüksek basinca karsilik nerdeyse hiç fayda saglamamaktadir. Sikilama yaparak, delikte patlatma aninda olusan basinci tikayarak basincin kayaca yönlendirilmesi arzu edilir. Ancak burada yüksek oranda enerji kaybi olmaktadir. Bulus konusu olan yöntem, kolay hazirlanabilecek ve basinçtan olusan enerjiyi daha yüksek oranda kayaçlarin parçalanmasinda kullanilmasini saglayacak ucuz ve faydali bir sikilama yöntemidir. Bu uygulamada, alçitasi su ile karistirilarak hazirlanan alçitasi bulamaci veya kismen alçitasi bulamacina kireçtasi tozu karistirilarak hazirlanan bulamaç ile sikilama yöntemi gelistirilmistir. Bu bulamaç 15-20 dakikada sertlesmekte ve beton gibi saglam olmaktadir. Böylece simdiye kadar uygulanan klasik yöntemlere göre daha fazla enerji faydali kullanilmaktadir. Deligin uzunluguna ve çapina göre farkli uzunlukta ve farkli miktarda patlayici delige konulmakta ve buna göre de patlama aninda farkli basinç olusmaktadir. Kullanilan patlayici madde miktarina uygun miktarda alçi uygulanmalidir. Ancak alçitasi içeren bir bulamaç az miktarda bile kullanilsa dondugunda klasik sistemlerden daha basarili sonuçlar alinmaktadir. Bu yöntemin çok yönlü faydasi olacaktir. En basta sikilama için kullanilamayan yaklasik 2-3 m boyundaki delik en az 1 m fazla kullanilacaktir. Yani alçi ile çok büyük boylarda sikilamaya ihtiyaç yoktur. Daha kisa boyda uygulanan alçi bulamaci çok daha verimli sonuç alinmasini saglar. Çünkü 1 m deligin maliyeti 15 TL civarindadir. Alçi sikilamasi 1 TL civari bir maliyet çikarmaktadir. Ayrica daha iyi parçalanan malzemenin kari saymakla bitmez. Tasinmasi, islenmesi basta olmaz üzere sayisiz faydalari vardir.
|
